• Informator
•  | Poczekalnia
•  | Zdrowy Mieszczanin
•  | Doniesienia Listonosza

Czy można wskazać na takie cechy psychiki, charakteru, osobowości człowieka, które nasilają się podczas korzystania z Internetu bardziej niż w świecie rzeczywistym albo wręcz nawet ujawniają się tylko i wyłącznie w cyber-przestrzeni, choć pozostają ukryte przed innymi członkami społeczności w świecie rzeczywistym?
Nawiązując do poprzedniej odpowiedzi, chciałem podkreślić, iż motywację do bezkrytycznej identyfikacji lub też ślepego naśladownictwa stwarzają przede wszystkim osobowościowe i podmiotowe uwarunkowania. Oznacza to, iż takie cechy, jak uległość, posłuszeństwo czy też konformizm, mogą odgrywać istotną rolę w różnicowaniu zachowań ludzi w podobnych sytuacjach. Czy Internet sprzyja pewnym postawom ludzkim bardziej, a innym mniej lub też przeciwstawia się im? Z pewnością tak. Głównie z takiego powodu, iż szukamy potwierdzenia słuszności naszych postaw lub zachowań. Jeżeli w Internecie znajdujemy takie wzmocnienie, to z pewnością będzie on dla nas źródłem pozytywnych emocji i nagród, co z kolei będzie skłaniało nas do częstszego jego wykorzystania.

Czy coraz szersze wykorzystanie technik informacyjnych w różnych dziedzinach życia wpływa w znaczący sposób na zmianę stylu życia współczesnego człowieka? Jakie mogą być tego konsekwencje dla naszego zdrowia psychicznego?
Struktura ludzkiej psychiki jest wynikiem wzajemnych stosunków międzyludzkich i relacji między człowiekiem a otaczającymi go środowiskami: podmiotowym i przedmiotowym. Oznacza to, że zarówno człowiek zmienia sytuację, jak i sytuacja zmienia człowieka. W tym jest cały sens ludzkiej ewolucji, zarówno w kontekście dążenia do bardziej zrównoważonej relacji z otoczeniem, jak i z samym sobą. Nie bez znaczenia pozostają jednak tempo tej relacji i rytm dokonywanych zmian. Wobec obecnego szybkiego tempa rozwoju technik informacyjnych oraz możliwości szerokiej manipulacji - zarówno światem wirtualnym, jak i rzeczywistym - rodzi się niebezpieczeństwo w postaci utraty równowagi w relacjach interpersonalnych. Utrata równowagi może grozić nam także w relacjach z całym ekosystemem, który powstał w rezultacie długoletniej ewolucji. Funkcjonujemy w nim my sami i powinno funkcjonować nasze potomstwo.

W jaki sposób korzystanie z Internetu wpływa na nasz stosunek do świata i innych ludzi? Na przykład, w jaki sposób zmieniają się relacje między dziećmi i rodzicami, między uczniami i nauczycielami, między rówieśnikami czy sąsiadami? Czy korzystając z Internetu, posługujemy się innymi kryteriami przy ocenie ludzkich zachowań, stosując odmienne wyróżniki dla dobra i zła w różnych sytuacjach życiowych?
Ktoś zauważył, że charakterystyczną cechą współczesnego człowieka jest samotność. Ja się z tym zgadzam. Obawiam się, że w efekcie dążenia człowieka do stworzenia jak największej liczby uproszczonych schematów poznawczych dla wyjaśnienia i zrozumienia świata oraz innych ludzi będziemy mieli do czynienia ze skróconymi strategiami osiągania szybkich rozwiązań dotyczących wielu sfer życia emocjonalnego czy też duchowego, ale kosztem ich jakości. Mam jednak też i nadzieję, że ten techniczny i coraz bardziej konsumpcyjny styl życia będzie ewoluował w kierunku uczynienia z niewątpliwie ważnego wytworu ludzkiego umysłu, jakim jest Internet, doskonałego instrumentu wspomagania rozwoju człowieka, wzbogacenia dorobku ludzkości o nowe, nieznane wcześniej aspekty.

Dziękuję za rozmowę.

Andrzej Gontarz, 28-03-2008, ComputerWorld 28/2004, Konteksty, 20.07.2004

Warto wiedzieć

Pomoc psychologiczna Online jest współczesną formą praktyki klinicznej i obejmuje obecnie co najmniej cztery rodzaje usług psychologicznych:
1. psychoterapia - wyłączny bezpośredni kontakt przez sieć internetową (jedno- lub kilkurazowy) pomiędzy Klientem i Psychologiem z inicjatywy klienta, polegający na udzielaniu pomocy psychologicznej klientowi w zakresie zdrowia psychicznego lub wsparcia emocjonalnego;
2. konsultacja lub rada - jest to odpowiedź psychologa lub psychiatry wyłącznie przez sieć na pytania poszczególnych Klientów; ta usługa służy również w kontekście dodatkowego kontaktu w celu wzbogacania i uzupełniania oddziaływań psychoterapii klasycznej;
3. wsparcie psychoemocjonalne dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji będących przed lub w trakcie korzystania z pomocy;
4. psychoedukacja, promocja zdrowia psychicznego - jest to działanie adresowane do wszystkich ludzi z myślą o wzbogacenie ich wiedzy w zakresie zdrowia psychicznego i możliwości prowadzenia prozdrowotnego i funkcjonalnego stylu życia.
Poradnia internetowa - doświadczenia w stosowaniu różnego rodzaju pomocy psychologicznej i medycznej za pomocą środków masowego przykazu (telemedycyna) sięgają trzeciej dekady XX wieku: w czasopismach specjalistycznych i popularnych, poprzez pocztę, w rodzącej się sieci radiowej i telewizyjnej oraz za pomocą sieci telefonicznej. Usługi poradnicze przez internet rozwijają się od lat 70-tych ub. wieku - pierwsze doświadczenie polegało na demonstrowaniu bezpośredniej sesji psychoterapeutycznej przy wykorzystaniu dwóch komputerów na uniwersytetach Stanford i UCLA during ICCC w USA w 1972 r. Obecnie relacja przez internet może być dodatkową formą w tradycyjnej terapii psychologicznej lub nawet alternatywną, jeśli np. życzeniem Klienta jest zachowanie pełnej anonimowości i zainteresowany jest możliwością prowadzenia takiej właśnie terapii. Komunikowanie się za pomocą internetu (poczta elektroniczna, komunikatory głosowe czy tekstowe) pozwala na jedno- lub kilkurazową konsultację, a może również być wykorzystane do uzyskania wtórnych opinii od innych psychologów, a także ekspertów w zakresie medycyny. Ważnym atutem poradni internetowej - oprócz jej ogólnodostępności - jest możliwość wdrażania takich usług dla celów profilaktycznych (misja edukacyjna) i wspierających tak, aby pozostać w kontakcie z Klientem (a w przypadku poradnictwa medycznego - Pacjentem) po zakończeniu terapii.
Psychoonkologia - interdyscyplinarna dziedzina medycyny, zajmująca się psychoprewencją i promocją zdrowia ze szczególnym uwzględnieniem zachowań ułatwiających zapobieganie, wczesne wykrywanie oraz leczenie choroby nowotworowej, usuwaniem lub łagodzeniem psychologicznych i psychopatologicznych następstw choroby i leczenia u pacjentów onkologicznych oraz ich rodzin, a także działaniami psychoprofilaktycznymi, nastawionymi na personel medyczny zatrudniony na oddziałach onkologicznych.

Poczekalnia | KOMENTARZE | Rozmowy | Książki | Foto | Senior | Kobieta | Niepełnosprawni | Mężczyzna | Dzieci | Humor | Szepty | Ogłoszenia | Kuchnia | Kultura